Metafizik/Gayb, fiziki varlıkların ilişkilerinden ortaya çıkan zihnî ve hissî bir üründür. Eşyanın hakikatine yapılan yolculuklar bu anlamda metafiziksel bir süreçtir.
"Gaybi bilgilerin keşfine dair zevki Hakk'ı duymayan, hayaline mahkûm olur. Bu gaybi bilgilerin tahkikini bilmeyen, taklidine zebun olur. Bu bilgi dinamizmine sarılmayan ne kendini ne de evreni tanır. Dolayısıyla hülyasına sarılır. Hülyasına sarılan ise hakikatten uzaklaşmış olur." (Elmalılı)
