İnsan Nedir?

İnsan bir makine midir?

Bugün aklınızdan geçen kaç düşünce sahiden size ait ya da yaptığınız kaç eylemi gerçekten farkında olarak yaptınız?

Beynin kişiden bağımsız işlediğini ve insanın dış etkenlerin itici gücüne bağlı olan bir makineden ibaret olduğunu öne süren İnsan Nedir? ters köşe bir bakış açısı sunuyor. 

Yaşlı bir bilgeyle toy bir genç arasında diyaloglar halinde geçen bu Sokratesvari metinde akıl da dahil insanı insan yapan pek çok şey sorgulanırken ortaya “rahatsız edici” bir manzara çıkıyor.

İnsan Nedir? benlik, özgür irade, vicdan, fedakârlık gibi kavramların ters yüz edildiği sıra dışı bir okuma vaat ediyor. 

Mark Twain’in bu ayrıksı metni, Türk edebiyatının aydın kalemi Zülfü Livaneli’nin seçkisinde özel bir yer edinirken yine onun önsözüyle yol gösterici bir sorgulamaya dönüşüyor.

 Mark Twain

ABD’nin Florida eyaletinde 1835 yılında doğdu. Henüz on bir yaşındayken babasını kaybedince okulu bırakıp çalışmak zorunda kaldı. Bir basımevinde çırak olarak işe başladı. Yıllar boyunca farklı matbaalarda çalıştı. En büyük hayali dünyayı keşfetmekti. Kaptanlığa merak sardı. Kaptanlık ehliyetini yirmi dört yaşında aldı. Amerikan İç Savaşı’nın başladığı 1861 yılına kadar kaptanlık yaptı. Bu sırada gezi yazıları ve makaleler kaleme aldı. 1867’de yayımlanan ilk öyküsü Calaveras’ın Meşhur Zıplayan Kurbağası ile yazın dünyasına iddialı bir giriş yaptı. 1875 yılında Tom Sawyer’ın Maceraları ile zirveye ulaştı. 1885’te yayımlanan Huckleberry Finn’in Maceraları ise bazı edebiyatçılar tarafından Amerikan edebiyatının ilk büyük edebi yapıtı olarak görülür. Twain, uzun yıllar ABD’nin emperyalist emellerini savunsa da yaşlılığında antiemperyalist bir kimliğe büründü ve ölümüne değin bu çerçevede sert yazılar kaleme aldı. 21 Nisan 1910’da ABD’nin Connecticut eyaletinde yaşamını yitirdi.

Solmaz Kâmuran

Kitapları 20 farklı dilde, 20’yi aşkın ülkede yayımlanan Solmaz Kâmuran, İstanbul doğumlu. Göztepe Taşmektep’te, Kadıköy Maarif Koleji’nde, İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi’nde okudu. 11 yaşında TRT Çocuk Radyosu Hikâye Ödülü’nü kazandı. 17 yaşında, Yansıma dergisinde imzasını gördü. 14 yıl diş hekimliği yaptıktan sonra kendini tamamen edebiyata verdi. Profesyonel yazı hayatına, televizyon için belgesel metinleri ve gazetelerde gezi yazılarıyla başladı.