Karnaval romanı, esasında Osmanlı sosyal hayatına tamamen yabancı bir eğlence tarzı olan balo ve karnavalların aile hayatında, kadın-erkek münasebetlerinde tamiri kabil olmayan yaralar açtığını gösterir. Ahmet Mithat’ın bu romanı da Felâtun Bey ile Râkım Efendi gibi, alafrangalığın hicvidir.”
Orhan Okay
Tercüman-ı Hakikat gazetesinde tefrika edildikten sonra 1881 yılında kitaplaştırılan Karnaval’da Ahmet Mithat Efendi, Beyoğlu’nda gayrimüslimler tarafından düzenlenen karnaval ve baloları ele alır. Bu eğlencelere katılan ve aynı kadına gönül veren Zekâi Bey ile Resmi Efendi adında iki Osmanlı gencinin aşk, ihanet ve entrika dolu maceraları anlatılırken aynı zamanda dönemin konak hayatı, eğlence mekânları, alafrangalığın vitrini olan Beyoğlu ve çevresi de sosyokültürel görünümüyle gözler önüne serilir.
Ahmet Mithat Efendi (1844-1912) Tanzimat devrinin önde gelen yazarlarındandır. Gazetecilikle başladığı yazı hayatına hikâye ve roman yazarlığını da ekleyerek çeşitli alanlarda sayısı yüz elliyi bulan eser kaleme almıştır. Yazıyı halkı eğitmek için bir araç olarak gördüğünden ansiklopedik bilgilerle dolu eserlerinde okuyucuyla daima diyalog halindedir. Sofya’da Tuna gazetesinde önce yazar, daha sonra başyazar olarak gazeteciliğe adım atar. Mithat Paşa’yla gittiği Bağdat’ta ressam Osman Hamdi Bey, Muhammed Zühavi ve Şirazlı Bakır Can Muattar gibi isimlerin de bulunduğu oldukça geniş kültürlü bir çevreye girerek Batı ve Doğu kültürleri üzerine bilgisini derinleştirir. Tahtakale’deki evinde kendi matbaasını kurup kitaplarını yayımlamaya başlar. Bir yandan da yayımladığı Devir, Bedir, Dağarcık, Kırkambar gibi gazete ve dergilerle gazeteciliğe devam eder. Yazılarından dolayı Abdülaziz yönetimi Namık Kemallerle birlikte onu da sürgüne gönderir. Üç yıl süren Rodos sürgününde çocuklar için bir okul açarak ders vermeye başlar ve ilk romanlarını yazar. İstanbul’a döndüğünde çeşitli memuriyetlerde bulunur ve Türk basın tarihinin en uzun soluklu gazetelerinden Tercüman-ı Hakikat’i kurar. Hemen her konuda, üstelik yeni tekniklerle de yazan Ahmet Mithat’ın seçme eserlerine Türk Edebiyatı Klasikleri Dizimizde yer vermeyi sürdüreceğiz.
